චර්නොබිල් විකිරණවල බලපෑම ක්‌ෂුද්‍ර ජීවීන්ටත්
1986 වර්ෂයේ දී ඇති වූ චර්නොබිල් න්‍යෂ්ටික අනතුරෙන් පිට වූ විකිරණ පසේ වෙසෙන ක්‌ෂුද්‍ර ජීවීන්ට ද බලපා ඇති ආකාරය පර්යේෂණයකින් පෙන්වා දී තිබේ. මේ බලපෑම නිසා ඒ ප්‍රදේශයේ පසේ පවත්නා ශාක පත්‍ර හා වෙනත් ද්‍රව්‍ය ඇතුළත් කාබනික ද්‍රව්‍ය ජීරණය වීමේ වේගය අඩු වී ඇත.
පළමු පිපිරීමෙන් විනාශ වූ ගස්‌ වසර දශක දෙකකටත් පමණ කාලයකට පසුව පවා හොඳ තත්ත්වයෙන් පැවතීම නිරීක්‌ෂණය කිරීමෙන් පසු මේ පර්යේෂකයන් ප්‍රදේශයේ ශාක ද්‍රව්‍ය ජීරණය වීමේ වේගය පිළිබඳව අවධානය යොමු කර ඇත. විකිරණ බලපෑමට ලක්‌ නො වූ පයින් ශාක පත්‍ර භාවිත කරමින් හා පසේ ඇති ජීරණය නො වූ ද්‍රව්‍ය ස්‌ථරය පිළිබඳ ව ඔවුන් සිදු කළ අධ්‍යයනයක දී හෙළි ව ඇත්තේ විකිරණ ප්‍රමාණය අධික පරිසරයක දී කාබනික ද්‍රව්‍ය ජීරණය අඩු බවයි. මේ සම්බන්ධ ව ඔවුන් ගේ නිගමනය වන්නේ විකිරණ ම`ගින් දූෂිත වූ පරිසරයක දී ශාක ද්‍රව්‍ය ජීරණය සඳහා හේතු වන බැක්‌ටීරීයා හා දිලීරවල ක්‍රියාකාරීත්වයට බලපෑමක්‌ වන බවයි.
මේ ආකාරයෙන් ශාකමය ද්‍රව්‍ය ජීරණය වීමේ වේගය අඩු වීමේ ප්‍රතිඵලයක්‌ ලෙස මේ වියළී ගිය ද්‍රව්‍ය පහසුවෙන් වන ගිනිවලට ලක්‌ වීමේ අවදානමක්‌ තිබේ. එය ප්‍රදේශයේ ඇති විකිරණශීලී ද්‍රව්‍ය අවට පිහිටි වෙනත් ප්‍රදේශවලට පවා ව්‍යාප්ත වීමේ තර්ජනයක්‌ ඇති කරයි. (මූලාශ්‍රය Oecologia, DOI: 10.1007/s00442-014- 2908-8 )
